با توجه به گسترش صنایع مختلف در دنیا، مساله حمل و نقل و انتقال مواد و محصولات اهمیت زیادی پیدا کرده است. یکی از سیستم های مهم در انتقال مواد و محصولات در صنایع مختلف خودروسازی، موادغذایی، معادن، تایرسازی، آردسازی و عمده صنایع مختلف دنیا، سیستم کانوایر یا نوار نقاله ها هستند.
سیستم کانوایر یا نوار نقاله به صورت حمل تسمه ای مواد و کالا های مختلف چه به صورت ماده اولیه، مواد نیمه ساخته یا نهایی به حمل مواد می پردازد. لازم به ذکر است جزء اصلی سیستم های نوارنقاله، تسمه نقاله ها هستند.
جهت خرید انواع تسمه نقاله و قطعات جانبی نوار نقاله، می توانید به صفحه فروشگاه انواع بلت نوار نقاله در سایت تسمه باندو مراجعه نمایید. در ادامه این مقاله قصد داریم با اجزا نوار نقاله، ساختار نوار نقاله، تسمه نقاله، کاربرد نوار نقاله، انتخاب نوار نقاله مناسب و … بیشتر آشنا شویم.
نوار نقاله چیست؟
امروزه نوار نقاله ها نقش مهمی در توسعه سیستم های انتقال و حمل و نقل دارند و در صنایع مختلف، کارخانه ها و شرکت های پیشرفته و به روز نیز مورد استفاده قرار می گیرند. با استفاده از نوار نقاله ها مواد خام، محصولات نیمه ساخته یا محصولات نهایی به سهولت و به صورت پیوسته و مطمئن در بازه زمانی کوتاهی به مکان موردنظر منتقل می شوند. در ادامه با اجزا نوار نقاله، کاربرد نوار نقاله و ساختار آن بیشتر آشنا می شویم.
تاریخچه تسمه نقاله
تاریخچه تسمه نقاله به قرن نوزدهم برمی گردد. در سال 1892 توماس رابینز با به کار گرفتن یک مجموعه منظم از دستگاه ها، سیستم نوارنقاله را اختراع کرد که برای حمل مواد سنگین در معادن استفاده می شد. 9 سال بعد (سال 1901) ساندویک به ساخت و تولید سیستم های نوارنقاله استیل کورد و فولادی پرداخت.
4 سال بعد (سال 1905) ریچارد ساتکلیف برای اولین بار تسمه نقاله مخصوص جابجایی زغال سنگ در معادن را طراحی کرد. این سیستم 8 سال بعد (سال 1913) در کارخانه خودروسازی مطرحی به نام فورد و سالیان بعد در شرکت های دیگر، تحول پیدا کرد و مورد استفاده قرار گرفت. جهت مطالعه بیشتر می توانید به مقاله تسمه نقاله چیست + کاربردهای تسمه نقاله در سایت تسمه باندو مراجعه نمایید.
ساختار و اجزا نوار نقاله
از مهمترین اجزا نوار نقاله می توان به رولیک، درام، الکتروگیربکس، شاسی فلزی، لاستیک، غلطک، الکتروموتور، دنده و زنجیر، پولی و غیره اشاره نمود.
تسمه نقاله
تسمه نقاله دارای یک یا چند لایه است. به طور مثال یک تسمه سه لایه که دارای پوشش لاستیکی بالا، پایین و منجید است. نوع ماده مورد حمل و میزان وزن آن هنگام ساخت منجید با جنس های گوناگون باید در نظر گرفته شود. منجید ها می توانند جنس فولاد، پلی استر، نایلون، آرامید، کتان و … باشند. تسمه های جابجایی مواد عبارت اند از:
- مسیر حمل بار
- مسیر برگشت تسمه
از انواع تسمه نقاله می توان به تسمه لاستیکی(ساده یا آجدار)، تسمه پی وی سی، تسمه مدولار، تسمه آهنی، تسمه زنجیری، تسمه توری، تسمه بهداشتی و غیره اشاره کرد.
غلطک ها
غلطك ها یا رولیک ها وظیفه به حرکت درآوردن تسمه نقاله ها یا چرخش آن ها را بر عهده دارند. جهت مطالعه بیشتر می توانید به مقاله رولیک چیست و انواع رولیک ها در سایت تسمه باندو مراجعه نمایید.
از انواع غلطک ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- غلطک هرزگرد حمل بار
این غلطک ها تکیه گاه تسمه هستند و توان موردنیاز برای به حرکت درآوردن تسمه را کاهش می دهند.
- غلطک هرزگرد مسیر برگشت
این غلطک ها تکیه گاه تسمه در مسیر برگشت هستند و مانند غلطک های هرزگرد حمل بار توان موردنیاز برای به حرکت درآوردن تسمه را کاهش می دهند.
- غلطک یا توپی یا درام
درام ها قطعاتی استوانه ای شکل هستند که همان غلطک های مدام در حال چرخش هستند. در نوار نقاله دو درام در ابتدا و انتهای آن قرار می گیرد.
- غلطک تنظیم کشش تسمه نقاله
تنظیم کشش مناسب تسمه نقاله را به وسیله سیستم رگلاژ بر عهده دارد.
- غلطک snub
غلطک های snub راستای ورود و خروج تسمه نقاله را با مسیر برگشت پایینی هماهنگ می کنند. همچنین قوس لازم تماس تسمه با درام متحرک را ایجاد می کند.
- غلطک محرک
به حرکت درآوردن تسمه نقاله به وسیله نیرویی که از موتور می گیرد.
- غلطک بالایی
هدایت تسمه نقاله به مسیر بازگشتش و گاهی اوقات عمل به عنوان یک غلتک محرک.
- غلطک پایینی
هدایت تسمه نقاله به مسیر حمل بار.
سیستم ها
از جمله سیستم های مورد استفاده در نوارنقاله یا سیستم کانوایر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیستم رگراژ
نگهداشتن کشش تسمه در حد مناسب
- سیستم خودتنظیم
نگهداشتن کشش تسمه در حد مورد نیاز به وسیله پیچ های تنظیم یا سیستم کنترل اتوماتیک
- سیستم گرانش
تامین کشش موردنیاز غلطک تنظیم کشش به وسیله یک وزنه هادی
- سیستم تمیز کردن (تسمه و غلطک)
پاکسازی تسمه نقاله و غلطک ها
- سیستم متحرک انتقال نیرو (مانند یاتاقان، بلبرینگ و غیره)
تولید توان مورد نیاز توسط قطعات متحرک سیستم انتقال نیرو و انتقال آن به غلطک محرک برای به حرکت درآوردن یا وارد کردن فشار به تسمه نقاله
- سیستم باردهی
کنترل و هدایت مکانیزم تغذیه بار روی تسمه نقاله.
سیستم های مختلف باردهی مانند: قیف ها، ناودان ها (شوت ها)، باردهنده های اتوماتیك، هل دهنده های بار هستند.
- سیستم تخلیه
هدایت بار برای خروج از سیستم کانوایر یا نوار نقاله
سیستم های تخلیه مختلف مانند ناودان ها، اسلاید ها، سیستم های خودكار، بیرون انداز ها، بسته بندی كننده ها
مکانیزم تغییر جهت تسمه نقاله
مكانیسم تغییر جهت، جهت بار را تغییر می دهد. وسایل مختلف برای انجام این كار مانند؛ ضربه گیرها، هل دهنده ها، بیرون اندازها و غیره هستند.
طریقه کار نوار نقاله
تسمه نقاله به وسیله یک موتور و گیربکس برقی به حرکت در می آید. سپس در یک مسیر تعیین شده و مشخص به گردش در می آید. برای تسهیل چرخش، کاهش اصطکاک در طول مسیر و درنتیجه کاهش آلودگی های صوتی ایجاد شده از قرقره و بلبرینگ در این سیستم استفاد می شود. در انتها نیز کالا یا مواد روی تسمه نقاله قرار گرفته و معمولا جهت بارگیری یا تخلیه به مکان مورد نظر منتقل می شوند.
کاربرد نوار نقاله
کاربرد نوار نقاله ها که سیستم های انتقالی هستند، معمولا در بارگیری یا تخلیه بار کامیون ها یا انتقال مواد در کارخانه ها و صنایع مختلف می باشد. از کاربرد نوارنقاله ها میتوان به استفاده از آن ها در فرودگاهها، فروشگاهها، پله برقی ها، گمرک و خطوط مختلف تولید و مونتاژ کارخانهها اشاره نمود.
از دیگر کاربرد نوار نقاله ها میتوان به استفاده آن ها در صنایع مانند معدن، فولاد، سیمان، صنایع غذایی، صنایع نقاشی، صنایع دارویی، صنایع بهداشتی، کشاورزی، بازیافت و … برای جابهجایی، بارگیری و تخلیه اشاره کرد. اما از مهمترین کاربرد نوار نقاله ها در خط های تولید کارگاه ها و کارخانه ها، می توان به جابجایی مواد و انتقال قطعات از نقطه ای به نقطه دیگر اشاره نمود.
انواع نوار نقاله
امروزه انواع نوار نقاله ها در کشور های مختلف دنیا در حال طراحی و تولید هستند. برخی از انواع نوار نقاله ها عبارتند از:
نوار نقاله بازوئی (Drag conveyor)
نوار نقاله تسمه ای (Belt conveyor)
نوار نقاله پیاله ای (Bucket elevator)
نوار نقاله زنجیری (Chain conveyor)
نوار نقاله غلطكی (Roller conveyor)
نوار نقاله پیچشی (Screw conveyor)
نوار نقاله انعطاف پذیر (Flexible roller conveyor)
نوار نقاله صفحه دار (Slat belt conveyor)
و غیره.
انتخاب نوار نقاله مناسب
برای انتخاب نوار نقاله باید ابتدا نوع محصول و موادی که برای حمل آن ها قصد داریم از نوارنقاله استفاده کنیم را مشخص نماییم و کاربرد نوار نقاله ها را به خوبی درک کرده باشیم.
به طور مثال برای استحکام بیشتر تسمه نقاله ها، از فولاد در ساخت آن ها استفاده می کنند. این تسمه نقاله ها برای حمل در شرایط سخت و حمل بارهای ستگین (بیش از 10 هزار نیوتن بر میلیمتر) در صنایعی مانند حمل سنگ ها مناسب هستند.
همچنین تسمه نقاله های با جنس آرامید می توانند تا 10 هزار نیوتن بر میلیمتر بار را تحمل کنند و برای استفاده در صنایعی مانند معادن بسیار مناسب هستند.
با مراجعه به صفحات قیمت تسمه نقاله مدولار (ماژولار) پلاستیکی، قیمت تسمه نقاله نسوز توری و ضد حرارت، قیمت تسمه نقاله در کارخانه سیمان و نوار نقاله بارگیری سیمان و صفحات مرتبط دیگر در سایت تسمه باندو، می توانید انواع تسمه نقاله مورد نظر خود را با کیفیت مناسب تهیه نمایید.
به طور کلی هنگام انتخاب نوارنقاله لازم است مواردی مانند؛ اندازه، وزن و توزیع محصول، مواد ساخته شده از محصول، چگونگی بارگذاری محصول روی نوارنقاله، آیا جهت گیری محصول تغییر می کند یا خیر، سرعت مورد نظر جهت انتقال محصول، آیا مسیر شیب دار است یا خیر، شرایط محیطی (رطوبت، گرما، مواد شیمیایی) و غیره را در نظر بگیریم.
هنگامی که شما درک خوبی از محصول و شرایط محیطی خود داشته باشید، می توانید به انتخاب نوار نقاله مناسب بپردازید.